Polska po I Wojnie Światowej

Polska była podzielona na 17 województw, wg spisu z 1921 roku Polacy stanowili w nim w Polsce 69% ale trzeba zakładać że było ich o parę procent mniej ze względu na to ze na kresach wschodnich często zaokrąglano wyniki na korzyść polski. Ukraińcy byli drugą co do wielkości grupą 14% zamieszkiwali granice wschodnią. Żydzi 8% Białorusini 4% i Niemcy 4%. Największym miastem polski była warszawa (milion mieszkańców) następnie Łódź i Lwów. Około 7 milionów polaków żyło po zagranicami polski. Jeżeli chodzi o kwestie społeczne to można powiedzieć ze ustawodawstwo które zostały przyjęte. sytuowało Polskę wśród krajów nowoczesnych.

Wprowadzono 46 godzinny tydzień pracy, ubezpieczenia, bezpłatną opiekę zdrowotną dla osób ubezpieczonych, wprowadzono możliwość głosowania przez kobiety. Próbowano wprowadzić ustawę o reformacji rolnej była ona realizowana bardzo powoli i niekonsekwentnie. Położenie międzynarodowe polski, były dwa państwa których postanowienia traktatu wersalskiego uważały za niesłuszne. Niemcy nie mogli pogodzić się z utratą ziem które były już wg nich zrośnięte z Prusami chodzi tu miedzy innymi o Śląsk. Tu zrodziło się pytanie kto może być sojusznikiem polski wobec tych dwóch wrogich narodów. Status wielkiego mocarstwa miała Francja i która przywiązywała uwagę do posiadania sojusznika przeciw Niemcom. Francja posiadała sojusz z Rosją jednak ona się do tego nie nadawała.

Francja szukała zastępczych sojuszników 1 lutym w 1921 roku podpisano konwencję wojskową która była sojuszem obronnym przeciwko Niemcom. Francuzi zainstalowali w warszawie duża misję wojskową. Drugim sojusznikiem polski w maju 1921 roku podobne porozumienie zawarła z Rumunią tylko że to było porozumienie przeciwko Rosji. Z Czechosłowacją mieliśmy złe stosunki wynikało to z zajęcia Zaolzia przez Czechosłowację. Z Litwa do 1938 roku nie mieliśmy stosunków w ogóle. Z Łotwą mieliśmy krótką granicę.

Sprawy ustroju politycznego

W rozwoju współczesnego konstytucjonalizmu w Polsce ważnym elementem było ustanowienie nowego ładu ustrojowego po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku. Tymczasowym rozwiązaniem w pierwszych latach była Uchwała Sejmu Ustawodawczego z dnia 20 lutego 1919 r. w sprawie powierzenia Józefowi Piłsudskiemu dalszego sprawowania urzędu Naczelnika Państwa (tzw. Mała Konstytucja z 1919). Już po dwóch latach Sejm Ustawodawczy uchwalił Ustawę z dnia 17 marca 1921 r. – Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej (tzw. Konstytucja marcowa). Przyjęła ona m. in. zasadę suwerenności narodu, podziału władzy i ochrony praw obywatelskich. Wprowadziła także system parlamentarny z dwuizbowym parlamentem, w którym Sejm otrzymał znacznie większe uprawnienia od Senatu. Znacznie słabsza była pozycja Prezydenta, wybieranego przez Zgromadzenie Narodowe, oraz rządu, pozostającego w silnej zależności od Sejmu. Pierwszą istotną zmianą ustrojową była Ustawa zmieniająca i uzupełniająca Konstytucję Rzeczypospolitej z 17 marca 1921 r. (tzw. Nowela sierpniowa) z 2 sierpnia 1926, która ograniczyła część uprawnień Sejmu i wzmocniła rolę Prezydenta. Kolejnym krokiem na drodze przemian ustrojowych wprowadzanych przez rządzącą od 1926 sanację było uchwalenie nowej ustawy zasadniczej – Ustawy konstytucyjnej z 23 IV 1935 roku (tzw. Konstytucja kwietniowa). Zakładała ona autorytarny model sprawowania władzy, w którym szczególną pozycję zajmował wybierany przez Zgromadzenie Elektorów Prezydent Rzeczypospolitej. Był on zwolniony z odpowiedzialności politycznej i konstytucyjnej oraz powoływał rząd odpowiedzialny politycznie przed Sejmem. O marginalizacji roli parlamentu przesądził nowy system wyborczy, znacznie ograniczający możliwości opozycji.

Wybór prezydenta odbywał się przez ordynację sejm i senat. zgłaszano kandydatury i najsłabszy kandydat odpadał. Maurycy zamojski i przybyły niedawno ze Szwajcarii Gabriel Narutowicz. Narutowicz wygrał wybory. Zaczęły się demonstracje gdyż twierdzono że mniejszości narodowe narzuciły nam prezydenta. W takiej atmosferze równo tydzień po wyborze doszło do zabójstwa do Narutowicza. Zamordował go strzałami z pistoletu malarz działający samodzielnie nie było żadnego spisku. Piłsudski przyjął powierzoną mu funkcje szefa sztabu narodowego. w 1922 roku ta sama większość co wybrała prezydenta Narutowicza wybrała na nowego prezydenta Zygmunta Wojciechowskiego. W maju 1923 roku powstał rząd chłopsko narodowy z premierem Wincentym Witosem na czele. Przeciwnicy nazywali go Chjeno-Piastem. Piłsudski ustąpił w tym momencie z funkcji szefa sztabu wycofał się z życia politycznego. W roku 1925 roku doszło do wzrostu do deficytu w handlu zagranicznym i pewnego wzrostu inflacji. W tym czasie rząd Grabskiego poddaje się do dymisji.