Chińczycy stworzyli obiekt przypominający współczesną monetę
Około 770 roku p.n.e. Chińczycy zrezygnowali z używania rzeczywistych przedmiotów użytkowych – takich jak narzędzia i broń – jako środka wymiany na rzecz miniaturowych replik tych samych przedmiotów, które zostały odlane z brązu. Ze względu na niepraktyczność, te maleńkie sztylety, łopaty i motyki zostały ostatecznie porzucone na rzecz przedmiotów w kształcie koła, które stały się jednymi z pierwszych monet.
Przejście do waluty papierowej
Gdy Marco Polo – wenecki kupiec, odkrywca i pisarz, który w latach 1271-1295 podróżował po Azji Jedwabnym Szlakiem – odwiedził Chiny około 1271 r., cesarz chiński miał już sporą wiedzę na temat podaży pieniądza i różnych nominałów.
Jak wynika z historycznych zapisów, papierowe banknoty po raz pierwszy zostały użyte w Chinach przez bogatych kupców i urzędników państwowych, którzy zaczęli nosić przy sobie składane pieniądze za czasów dynastii Tang (AD 618-907). Były to dokumenty odpowiadające dzisiejszym czekom bankowym, dzięki którym można było zdeponować pieniądze u lokalnych urzędników w zamian za papierowy kwit, który można było wymienić na taką samą sumę pieniędzy w innym miejscu. Pieniądze nie mogły być wymieniane między osobami, nie były też dostępne dla ogółu społeczeństwa.
Pierwsze znane nam przykłady papierowej waluty w jej dzisiejszym rozumieniu powstały za czasów dynastii Song (AD 960-1279). Weksle znane jako „Jiaozi” zostały wydrukowane przez grupę kupców w Syczuanie za panowania cesarza Zhenzong (AD 997-1022). Banknoty te były wymienialne na pieniądze oparte na monetach i mogły już być wymieniane między osobami fizycznymi. Papierowa waluta była początkowo popularna, ale po kilku dziesięcioleciach zaczęły ją nękać problemy z inflacją. Została zastąpiona banknotami znanymi jako „Huizi”, które były drukowane przez rząd we własnych drukarniach. Chińczycy używali ich przez ponad 500 lat, zanim praktyka ta rozpowszechniła się w Europie w XVII wieku.
Każdy banknot „Huizi” był wielkości kartki A4 i składał się z nadrukowanej miedzianą płytą sceny pasterskiej z obrazkami monet i ostrzeżeniem dla fałszerzy pod spodem. Wydrukowane banknoty były ozdobione ręcznie wypisanym nominałem oraz pieczęciami autentyczności, wykonanymi czerwonym tuszem. Nie zachowały się niestety żadne egzemplarze tych banknotów, choć archeolodzy odkryli jeden egzemplarz płyty drukarskiej użytej do ich produkcji, pochodzący z około 1023 roku.
Waluta papierowa w Europie
Część Europy aż do XVI wieku nadal używała metalowych monet jako jedynej formy waluty. Pomagały w tym działania kolonialne; zdobywanie nowych terytoriów w drodze podbojów europejskich dostarczało im nowych źródeł metali szlachetnych i pozwalało na bicie większej ilości monet. W końcu jednak banki zaczęły używać papierowych banknotów, które deponenci i kredytobiorcy mogli nosić przy sobie zamiast metalowych monet i wykorzystywać je do kupowania towarów i usług. Banknoty można było w każdej chwili zanieść do banku i wymienić na ich wartość nominalną w metalowych monetach – zazwyczaj srebrnych lub złotych. W ten sposób funkcjonowały one podobnie jak waluta we współczesnym świecie. Były jednak emitowane przez banki i instytucje prywatne, a nie przez rząd, który obecnie jest odpowiedzialny za emisję pieniądza w większości krajów na świecie.
Waluta papierowa w Stanach Zjednoczonych
Pierwsza papierowa waluta wyemitowana przez rządy europejskie została w rzeczywistości wyemitowana przez rządy kolonialne w Ameryce Północnej. Ponieważ transporty między Europą a koloniami w Ameryce Północnej trwały bardzo długo, kolonistom często brakowało gotówki. Zamiast powrócić do systemu barterowego, rządy kolonialne wydały dokumenty IOU (od skrótu „I owe you”), które stały się walutą. Pierwszy przypadek miał miejsce w Kanadzie (wówczas kolonii francuskiej) – w 1685 r. żołnierzom wydano karty do gry z nominałem i podpisem gubernatora, których mieli używać jako gotówki zamiast monet z Francji.
Skup walut wycofanych z obiegu
Często nie wiemy, że szuflady i stare kufry w naszych domach pełne są numizmatycznych skarbów, dlatego warto raz na jakiś czas dokładnie przyjrzeć się ich zawartości. Stare banknoty i monety mogą okazać się nie lada gratką dla profesjonalnego kolekcjonera numizmatów. Co jednak zrobić z zagraniczną walutą, która została Ci z wakacji? Wiele serii dolarów i funtów wyszło już z oficjalnego obiegu i jest pewne, że nie zostaną przyjęte w polskim kantorze. Nie znaczy to jednak, że pieniądze nie przedstawiają już żadnej wartości. Zagraniczną walutę najlepiej przynieść do skupu banknotów wycofanych z obiegu, takich jak Staragotówka. Kantor oferuje całkowicie darmową wycenę starych monet i banknotów i ma najwyższe ceny skupu w Polsce.